της Λιζέτας Λιούρτα, Ψυχολόγου MSc
Ο θηλασμός αποτελεί την «βιολογική» εκείνη λειτουργία που θέτει την διαχωριστική
γραμμή ανάμεσα στα θηλαστικά και τα υπόλοιπα έμβια όντα. Ανάμεσα στην θρέψη του εμβρύου μέσω του ομφάλιου λώρου, και την ικανότητα του μικρού να αναζητήσει
μόνο του την τροφή του, μεσολαβεί η μεταβατική περίοδος του «θηλασμού» που γεφυρώνει την απόλυτη συνύπαρξη με την αυτόνομη ζωή των μικρών θηλαστικών.
Η σημασία αυτής της μεταβατικής περιόδου δίνει συνεχώς πλούσια συμπεράσματα καθώς το «κλειδί» για την κοινωνική συμπεριφορά των θηλαστικών, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, είναι το «γάλα». Κατά τη διάρκεια του θηλασμού, τα μικρά εξαρτώνται από την τροφό μητέρα για σημαντικό μέρος της ανάπτυξής τους, με αποτέλεσμα η δυάδα μητέρα-παιδί να αποτελεί την καθολική πυρηνική μονάδα στις κοινωνίες των θηλαστικών, πάνω στην οποία δομείται και η μετέπειτα κοινωνική τους οργάνωση.
Για τον άνθρωπο, το πρώτο των πρωτευόντων, η βιολογική και η κοινωνική σημασία του μητρικού θηλασμού έχει μεταβληθεί σημαντικά, καθώς συχνά, είτε από επιλογή,
είτε από ανάγκη, υποκαθίσταται. Ας θυμηθούμε στις διάφορες διηγήσεις την παραμάνα που προσφέρει το στήθος της στο ξένο βρέφος, και ας ρίξουμε μια ματιά στα διάφορα σκευάσματα μητρικού γάλατος που κυκλοφορούν σήμερα στο εμπόριο. Ωστόσο ο μητρικός θηλασμός στον άνθρωπο αποκτά μια επιπλέον σημασία που αφορά την συναισθηματική σύνδεση και επαφή ανάμεσα στη μητέρα και το βρέφος.
Είναι πλέον τεκμηριωμένο πως η δυαδική αλληλεπίδραση ανάμεσα στη μητέρα και το βρέφος καθορίζει τα μοτίβα ασφαλούς ή ανασφαλούς συναισθηματικού δεσμού των παιδιών, και κατ’ επέκταση των αυριανών ενηλίκων. Η καλή συναισθηματική επαφή ανάμεσα στη μητέρα και το βρέφος είναι εκείνη που θα εδραιώσει στο παιδί ένα αίσθημα συναισθηματικής ασφάλειας.
Ερευνητικά ο θηλασμός συνδέεται με μία αυξημένη ευαισθησία της μητέρας στο να λαμβάνει, να μεταφράζει και να ανταποκρίνεται ρυθμικά στα μηνύματα του βρέφους. Το στοιχείο αυτό αποτελεί δομικό συστατικό μιας Αρχέτυπης επικοινωνίας που, όχι μόνo υποστηρίζει την καλή επαφή μητέρας-βρέφους, αλλά συμβάλλει και στην γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.
Η φύση, γεμάτη σοφία, μας προίκισε με σημαντικές γέφυρες στη ζωή μας. Μία από τις πιο σημαντικές είναι και ο θηλασμός.
Σχολιάστε